Ахборотнома - Меҳнат шартномаларини тузиш қоидалари

Хорижий иш берувчилар билан меҳнат шартномаларини тузишнинг ҳуқуқий жиҳатлари

Бугунги кунда барча давлатларда меҳнат муносабатларини асосан Меҳнат Кодекси билан тартибга солинган. Бироқ, уларнинг талаб ва шартлари турличадир.

Хусусан, Россия Федерациясида меҳнат муносабатлари Россия Федерациясининг 2001 йил 30 декабрда қабул қилинган Меҳант Кодекси билан тартибга солинган. Унинг 56-моддасига кўра, меҳнат шартномаси иш берувчи ва ходим ўртасида тузиладиган шартнома бўлиб, унга кўра иш берувчи ишчига меҳнат фаолиятини амалга ошириш учун қонунчиликда белгиланган барча қулайликларни яратиб бериши шунингдек, ишлаганлиги учун меҳнатига лойиқ иш ҳақини тўлиқ ёки қисман тўлаши, ходим эса меҳнат қонунчилигига асосан, тузилган шартнома шартларига мувофиқ, иш берувчи назорати остида ички меҳнат қоидаларига амал қилган ҳолда меҳнат функцияларини бажариши лозимлиги белгиланган ҳужжат.

Шунингдек, Россия Федерацияси Меҳнат Кодексининг 57-моддасида меҳнат шартномасида кўрсатилиши лозим бўлган бандлар белгиланган бўлиб, улар қуйидагилардан иборат бўлиши лозим:

• 1. Иш берувчи ташкилотнинг номи, унинг раҳбари ҳамда ходимнинг исми, шарифи, фамилияси;
• 2. Иш берувчи жисмоний шахс бўлганда унинг шахсини тасдиқловчи ҳужжат;
• 3. Солиқ тўловчининг идентификация рақами;
• 4. Иш берувчи номидан меҳнат шартномаси тузиш ҳуқуқига эга вакил ва унинг ваколатлари доираси;
• 5. Меҳнат шартномаси тузилган кун ва жой.

Меҳнат шартномасига қуйидаги шартлар киритилиши шарт:

• 1. Иш жойи, агар ташкилотнинг филиали ёки ваколатхонаси бўлса унинг манзили;
• 2. Меҳнат функцияси (штатлар жадвалига мувофиқ иши бўйича лавозими, касби, мутахассислик, ходимнинг аниқ белгиланган иш шакли);
• 3. Иш вақти бошланиши, муддатли меҳнат шартномаси тузилган ҳолларда унинг тугаш муддати;
• 4. Иш ҳақини тўлаш шартлари (тариф ставкаси, ходим оклади, устама ва рағбатлантирувчи тўловлар);
• 5. Иш вақти тартиби ва дам олиш вақти;
• 6. Зарарли ва (ёки) ҳавфли меҳнат шароитларида ишлаганлиги учун кафолатлар ва компенцациялар;
• 7. Ишнинг моҳиятини бегилайдиган шартлар (кўчма, саёҳат, йўлда ва ишининг бошқа хусусиятлари);
• 8. Иш жойида ишлаш шартлари;
• 9. Меҳнат кодекси ва Федерал қонунларга мувофиқ ходимни мажбурий суғурталаш шарти.

Шунингдек меҳнат шартномасида меҳнат қонунчилигини нормаларини ўз ичига олган бошқа норматив-ҳуқуқий ҳужжатлар, жамоа битими, шартномалар, локал норматив ҳужжатлар билан таққослаганда ходимнинг ҳолатини ёмонлаштирмайдиган қўшимча шартлар назарда тутилиши мумкин.

Меҳнат шартномасида ушбу шартлардан ташқари бошқа ноқонуний шартлар кўрсатилган тақдирда Ўзбекистон Республикасининг чет элдаги ваколатхоналарига, Бандлик ва меҳнат муносабатлари вазирлигига, Ташқи меҳнат миграцияси агентлиги ва унинг ваколатхоналарига мурожаат қилиниши мақсадга мувофиқ.